Door: Ted van der Meer

En ineens leven we in een gevaarlijke tijd. Zó gaat ons land van het slot af en is iedereen weer blij en een paar dagen later hebben we te maken met een echte oorlog. En niet zo’n kleintje ook: Rusland vs. Oekraïne. Ofwel 142 miljoen vs. 44 miljoen inwoners.
Wie had dat gedacht? En hoe gaat zich dit ontwikkelen? Ik heb Russische sportvrienden die – dat weet ik zeker! – het verschrikkelijk vinden dat dit aan het gebeuren is. En ik hoop van harte dat binnen korte tijd de wapens worden neergelegd en we weer op weg gaan naar een vreedzame toestand.

Al eerder grote problemen
Al vóór dit conflict hadden we – en vooral de minderbedeelden – een groot probleem: forse inflatie, stijgende huren, opstuwende gas- en olieprijzen. Enzovoort. Dat we al voordat de oorlog losbarstte in de problemen kwamen, werd al op 22 februari bevestigd door het economisch onderzoekprogramma ‘Stand van Nederland’.
Deze quote liegt er niet om: “Het conflict tussen Rusland en Oekraïne lijkt misschien een ver-van-ons-bed-show, maar wanneer het tot een oorlog komt, gaan ook Nederlanders dat in hun portemonnee voelen. Een oorlog aan de oostgrens van Europa kan de Nederlandse economie 2 procent kosten, ofwel 1000 euro per Nederlander. Dat becijferde de Rabobank.”

Medaille telt twee kanten
Het min of meer ‘goede’ nieuws was dat we relatief gezien weinig exporteren naar beide landen. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek gaat er slechts 1,2 procent naar Rusland. De andere kant van de medaille is wel dat er veel nikkel en gas in normale tijden uit Rusland komt: ongeveer 14 procent. Wij hebben dus een groot belang bij een goede relatie met Rusland, in normale tijden uiteraard.
Al vóór de oorlog waren er grote zorgen over de grondstoffen- en energieprijzen. Die zorgen nemen toe. Jacco Vonhof, voorzitter van ondernemersorganisatie MKB-Nederland, had al eerder via een ANP-artikel een waarschuwing afgegeven. Hij gaf onder meer dit voorbeeld: “Bakkers verwachten prijsstijgingen voor graan tot 100 procent ten opzichte van de reeds gestegen prijzen.”

Graan (import), groenten, fruit etc (export)
Ongeveer 30 procent van al dat graan komt uit Oekraïne. Ons land exporteert veel groenten, fruit, bloemen en planten. Die sectoren lopen miljoenen aan handel mis. Waar ze niets aan kunnen doen. Hopelijk staat de overheid klaar met compensatiemaatregelen.
Kortom (en een open deur): de oorlog tussen beide landen gaat ook ten koste van de economie. Vooral voor beide landen maar als ‘collatoral damage’ vrijwel de hele wereld. Wij zullen dit zeker in Europa gaan merken. De prijzen, die al aan het stijgen waren, lopen op. Als een balans grof verstoord wordt, gaat dat te allen tijde ten koste van het kleine èn grote bedrijfsleven. Het internationale zakendoen gaat in principe op de oude voet door, maar ook daar gaat het pijn doen.

Mogelijke onderhandelingen
Op het moment dat ik dit schrijf (maandagmiddag), zijn er geruchten over onderhandelingen en wellicht een (tijdelijk) staakt-het-vuren. Het lijkt me voor iedereen het beste dat de wapens worden neergelegd. Onderhandelen – wij noemen het polderen – is nog altijd de minst slechte methode om uit de misère te komen. Een grote oorlog heeft nog nooit iets goeds opgeleverd.
Hoe dan ook, we zullen ons schrap moeten zetten. En solidair moeten zijn met de slachtoffers. En tot die categorie behoren niet alleen de Oekraïners. Ook in het gigantische Rusland zijn er slachtoffers, die dit nooit hebben gewild, maar “geen stem hadden”. Aldus mijn oude vriend in Moskou.

• Deze column werd gepubliceerd op 2-3-2022. Hij kwam tot stand dankzij de steun van Accon avm. De schrijver is in zijn TED Talk’s geheel onafhankelijk.
  Alle columns zijn op meerdere platforms te lezen, o.a. op de website van Accon avm – dat ruim 7.500 vaste volgers heeft -, Linkedin, Facebook, Twitter, Instagram en tedvandermeer.nl.

Reageren: ted@epte.nl